پانسمان فوم (Foam Dressing)

پانسمان فوم از لایه‌های نرم و جاذب (معمولاً پلی‌یورتان) ساخته میشه و قدرت جذب بالایی داره. این پانسمان علاوه بر اینکه ترشحات زخم رو کنترل می‌کنه، باعث ایجاد محیط مرطوب برای بهبود سریع‌تر هم میشه.

کاربردها
زخم‌های با ترشح متوسط تا زیاد
زخم‌های فشاری (بستر)
زخم‌های جراحی
زخم‌های دیابتی
زخم‌های سوختگی سطحی

مزایا
جذب بالای ترشحات و کاهش خطر مسریشن(خیس خوردگی) پوست اطراف زخم
آفلودینگ → محافظت مکانیکی از زخم در برابر ضربه و فشار
حفظ رطوبت مناسب برای ترمیم سریع‌تر
کاهش بوی نامطبوع زخم با جذب ترشحات
قابلیت استفاده به عنوان پانسمان اولیه و ثانویه!

نحوه استفاده
1. زخم رو با محلول شستشوی زخم تمیز کن
2. پانسمان فوم رو به اندازه‌ی بزرگ‌تر از زخم برش بده و روی آن قرار بده.
3. بسته به میزان ترشح زخم، فوم می‌تونه ۱تا ۳ روز روی زخم باقی بمونه.
4. اگر ترشح خیلی زیاد باشه، باید زودتر تعویض بشه.

نکات مهم
برای زخم‌های خشک یا با ترشح خیلی کم مناسب نیست.

پانسمان فیلم شفاف (Transparent Film Dressing)

پانسمان فیلم شفاف از یک لایه نازک پلی‌اورتان شفاف و نیمه‌تراوا ساخته شده که اجازه عبور اکسیژن و بخار آب رو میده ولی جلوی ورود باکتری و مایعات رو می‌گیره. به خاطر شفاف بودنش، بررسی زخم بدون برداشتن پانسمان ممکنه.

کاربردها
محافظت از زخم‌های سطحی و خراش‌ها
زخم‌های جراحی بخیه شده
محل ورود کاتترها و لاین‌های وریدی (IV Line, PICC, Port)
تاول‌ها و سوختگی‌های سطحی

مزایا
شفاف بودن → مشاهده مستقیم زخم بدون نیاز به تعویض مکرر
ضد آب و قابل استحمام بودن
محافظت در برابر باکتری‌ها و آلودگی خارجی
سبک و نازک، راحت روی پوست می‌چسبه
باعث کاهش درد و آسیب به زخم موقع تعویض میشه

نحوه استفاده
1. پوست اطراف زخم رو کاملاً خشک کن.
2. پانسمان فیلم رو روی زخم قرار بده و با فشار ملایم بچسبون.
3. مطمئن شو که لبه‌ها کاملاً فیکس شدن و هوا یا مایع زیرش حبس نشده.
4. بسته به شرایط، ۱ تا ۳ روز می‌تونه روی زخم باقی بمونه.

نکات مهم
برای زخم‌های با ترشح زیاد مناسب نیست (ممکنه زیر پانسمان جمع بشه).
موهای اطراف زخم شیو شود.

پانسمان هیدروژل (Hydrogel Dressing)

پانسمان هیدروژل یکی از پانسمان‌های مدرن است که با داشتن مقدار زیادی آب و پلیمر، محیطی مرطوب برای زخم ایجاد می‌کند. این ویژگی باعث تسریع روند ترمیم، کاهش درد و جلوگیری از خشک شدن بافت می‌شود.

کاربردها
زخم‌های خشک یا با ترشح کم
زخم‌های نکروتیک خشک (برای نرم کردن بافت مرده)
سوختگی‌های سطحی و آفتاب‌سوختگی
زخم‌های دردناک یا مزمن (مانند زخم بستر)

مزایا
تأمین رطوبت مناسب برای ترمیم بهتر زخم
کاهش درد و سوزش به دلیل خاصیت خنک‌کنندگی
محافظت از زخم در برابر آلودگی‌های محیطی
تعویض آسان و بدون ایجاد آسیب به بافت

نحوه استفاده
1. شست‌وشوی زخم با محلول شستشو زخم
2. قرار دادن لایه‌ای از ژل یا ورق هیدروژل روی زخم
3. پوشاندن با پانسمان ثانویه مناسب
4. تعویض هر ۲۴ تا ۷۲ ساعت، بسته به شرایط زخم

نکات مهم
مناسب برای زخم‌های خشک و با ترشح کم است.
در زخم‌های با ترشح زیاد توصیه نمی‌شود.

پانسمان هیدروکلوئید (Hydrocolloid Dressing)

پانسمان هیدروکلوئید یکی از پانسمان‌های مدرن و پرکاربرده که از موادی مثل ژلاتین، پکتین و کربوکسی‌متیل سلولز ساخته میشه. این پانسمان وقتی روی زخم قرار می‌گیره با ترشحات زخم ترکیب میشه و ژل نرم ایجاد می‌کنه که محیط مرطوب و مناسبی برای ترمیم زخم فراهم می‌کنه.

کاربردها
زخم‌های سطحی با ترشح کم تا متوسط
زخم‌های بستر در مراحل اولیه
زخم‌های سوختگی سطحی
زخم‌های جراحی کوچک

مزایا
حفظ رطوبت مناسب برای ترمیم سریع‌تر
محافظت از زخم در برابر آلودگی و باکتری
خاصیت نیمه‌چسبنده و تعویض آسان
قابلیت ماندگاری روی زخم تا چند روز بدون نیاز به تعویض مکرر
بهبود ظاهر و کاهش جای زخم

نحوه استفاده
1. تمیز کردن زخم با محلول شستشو زخم
2. خشک کردن اطراف زخم
3. قرار دادن پانسمان هیدروکلوئید با پوشش کامل روی زخم
4. در صورت نیاز فیکس کردن با چسب یا پانسمان ثانویه
5. تعویض هر ۱ تا ۳روز، بسته به میزان ترشح و وضعیت زخم

نکات مهم
برای زخم‌های بسیار مرطوب یا عفونی مناسب نیست.
هنگام برداشتن پانسمان باید به آرامی جدا شود تا به پوست آسیب نزند.
مناسب برای بیمارانی است که نیاز به پانسمان با تعویض کمتر دارند.

پانسمان آلژینات (Alginate Dressing)

پانسمان آلژینات از جلبک دریایی (Seaweed) ساخته شده است.وقتی روی زخم قرار می‌گیره با ترشحات زخم واکنش میده و با جذب ترشحات به حالت ژل درمیاد. این خاصیت باعث میشه محیط مرطوب ایده‌آلی برای ترمیم زخم ایجاد بشه.

کاربردها
زخم‌های با ترشح متوسط تا زیاد
زخم‌های عمیق یا حفره‌ای
زخم‌های بستر و زخم‌های وریدی
زخم‌های خونریزی‌دهنده (چون آلژینات خاصیت هموستاتیک داره)
مزایا
جذب بالای ترشحات زخم
کمک به کنترل خونریزی‌های سطحی
تسریع روند ترمیم به دلیل ایجاد محیط مرطوب
کاهش خطر عفونت به خاطر جذب ترشحات عفونی
قابلیت پر کردن زخم‌های حفره‌ای

نحوه استفاده
1. زخم رو با محلول شستشوی زخم شستشو بده.
2. آلژینات رو داخل زخم یا روی سطحش قرار بده (برای زخم‌های عمیق میشه به صورت نواری استفاده کرد).
3. روی آلژینات حتماً باید پانسمان ثانویه (مثل فوم یا گاز استریل) گذاشته بشه.
4. بسته به میزان ترشح، معمولاً هر ۱ تا ۳ روز یکبار تعویض میشه.

نکات مهم
برای زخم‌های خشک یا با ترشح خیلی کم مناسب نیست (چون باعث خشک شدن زخم میشه).
موقع تعویض ممکنه بقایای ژل آلژینات باقی بمونه که باید به آرامی با شستشو پاک بشه.